Studia licencjackie – jak przez nie przejść?
Praca licencjacka to dłuższy tekst pisany na zakończenie studiów I stopnia, popularnie nazywanych właśnie licencjackimi. By zostać dopuszczonym do pisania pracy, która musi być stworzona na koniec III roku studiów, trzeba pozaliczać wszystkie przedmioty przewidziane w ramach trzyletniego programu kształcenia. Kursy tych przedmiotów kończą się albo pracą zaliczeniową, ocenianą przez wykładowcę, albo egzaminem. Zebranie zaliczeń i pozytywnych ocen jest warunkiem dopuszczenia do III roku studiów, na którym student nie ma już wiele zajęć, a wszystko z uwagi na pisanie pracy licencjackiej. Jednym z najważniejszych przedmiotów na III roku jest seminarium dyplomowe – zajęcia polegają na spotkaniach z promotorem, podczas których dyskutuje się nad takimi kwestiami jak:
- temat pracy licencjackiej
- budowa pracy licencjackiej
- literatura wykorzystana w pracy licencjackiej
- metoda badań.
W ramach zaliczenia tego przedmiotu student musi stworzyć ostatecznie tekst o charakterze badawczym. Będzie to właśnie praca licencjacka.
Praca licencjacka – co to takiego?
Praca licencjacka nie może być pisana dowolnie, na zasadzie improwizacji. Jeśli student podejdzie do tego zadania w sposób beztroski, może się zdarzyć, że sam promotor będzie nanosił tak wiele poprawek do tekstu, że praca nie zostanie przez niego zaakceptowana – nanoszone przez profesora poprawki mogą być tak liczne, że obronienie się i terminowe ukończenie studiów będzie niemożliwie. Trzeba zatem wiedzieć, że praca licencjacka musi spełniać określone wymogi – nie chodzi tu tylko o gust promotora, ale o postanowienia ustawy, na której wspiera się szkolnictwo wyższe. Praca licencjacka ma charakter odtwórczy – studenci odbierają tę wiadomość z zadowoleniem, bowiem oznacza to, że pisanie pracy dyplomowej polegałoby na zebraniu i spisaniu rozległej wiedzy w danej dziedzinie. W najbardziej ogólnym ujęciu… tak, właśnie o to chodzi, by student wykazał się rozległą wiedzą, niemniej wiedza ta musi być odpowiednio przekazana. Pisanie pracy licencjackiej to swoisty rekonesans, czyli referowanie stanu wiedzy na dany temat. Student musi zatem zebrać taki materiał faktograficzny jak:
- nazwiska badaczy
- główne teorie
- polemika wokół jakiegoś zagadnienia
- ważne publikacje
Autorzy prac licencjackich często zapominają jednak, że ich wkład w powstanie takie tekstu polega na tym, by cały stan badań przedstawić w postaci przejrzystej – musi to zatem być systematyzujące ujęcie wiedzy. Innymi słowy, praca licencjacka ma ukazać to, jak rozwijała się wiedza w danej dziedzinie. Na tej zasadzie można pisać dwa pierwsze rozdziały pracy dyplomowej. W rozdziale trzecim, zwykle ostatnim, promotor oczekuje od autora pracy licencjackiej tego, by zazwyczaj przeprowadził określone badanie, natomiast warto wiedzieć, że ma to być badanie proste – od osoby kończącej studia licencjackie nie oczekuje się jeszcze sprawności w posługiwaniu się określoną metodą ani szeroko zakrojonych badań. Praca licencjacka może zawierać interpretację jakiegoś zjawiska albo krótkie badanie ankietowe – w zależności od ustaleń poczynionych z promotorem.
Projekt licencjacki – wymogi
Nieco inaczej przedstawia się projekt licencjacki. Ustawodawca dopuszcza taką formę finalizowania studiów jak praca licencjacka w formie projektu. Jest to rozwiązanie ambitne, które często zapewnia studentom wysoką ocenę podczas obrony. Projekt licencjacki ma potwierdzić zdolność autora do myślenia naukowego, a sam tekst pisany na zakończenie studiów ma się odznaczać następującymi cechami:
- innowacyjność
- praktyczne zastosowanie.
Projekt licencjacki nie wiąże się ze specjalnymi wymaganiami w zakresie formy, tylko
w zakresie metodologii celów. Warto zatem uczciwie porozmawiać z promotorem i zasięgnąć jego opinii co do tego, czy dana osoba powinna zmagać się z taką właśnie formą jak projekt licencjacki.
Projekt licencjacki wymaga świadomego posłużenia się metodą. Oznacza to, że autor pracy dyplomowej w takiej właśnie formie musi doskonale znać tę metodę, musi też dobrać odpowiednia technikę badawczą i narzędzie badawcze. Nadto musi on zadbać
o to, by metoda odpowiadała specyfice problemu, naturze przedmiotu badań, którym może być dany zakład pracy, grupa społeczna itd. Na tym jednak nie koniec trudności. Projekt licencjacki musi odznaczać innowacyjnym wykorzystaniem metody, co jest wymogiem porównywalnym z tym, czego wymaga się od dojrzałego naukowca. Tworząc projekt licencjacki, należy zadbać też o to, by wyniki badania dały się zastosować w praktyce. Może to oznaczać choćby to, że osoba kończąca studia licencjackie referuje w tekście wyniki badań i zwraca uwagę, jak – w oparciu o uzyskane dane – usprawnić proces produkcyjny w danym przedsiębiorstwie. Projekt licencjacki ma zatem potwierdzić także określone umiejętności autora – np. umiejętności menedżerskie, projektowania stron www lub inne, zależnie od kierunku.
Praca licencjacka i projekt licencjacki – poradniki
Wiedza wyniesiona z seminarium dyplomowego nie zawsze jest wystarczająca, aby napisać dobrą pracę licencjacką lub projekt licencjacki. Warto zatem skorzystać z innych źródeł wiedzy, takich jak poradniki. Wiele ciekawych publikacji dotyczących tego, jak napisać pracę dyplomową, przeprowadzić odpowiednie badania czy przygotować pracę do oddania promotorowi można znaleźć chociażby na stronach Edu-pomocnik.pl. Sekcja Poradniki pisania prac na stronach tego serwisu jest tworzona przez wykwalifikowanych pracowników naukowych z doświadczeniem promotorskim. Dzięki temu porady są napisane językiem dostosowanym do potrzeb studenta i rozwiązują większość częstych problemów pojawiających się przy pisaniu prac i projektów licencjackich.